Alles wat je moet weten over je oudedagsvoorziening, van AOW tot werkgeverspensioen en privé-opbouw. Bij The Finance Brothers leggen we het helder en no-nonsense uit.
1. Wat is pensioen?
🏦 (Bankgebouw / spaargeld)
- Pensioen is het inkomen dat je ontvangt nadat je stopt met werken (of gedeeltelijk stopt).
- In Nederland bestaat pensioen uit drie pijlers:
- AOW (Algemene Ouderdomswet) – staatspensioen voor iedereen.
- Bedrijfs- of beroepspensioen – opgebouwd via je werkgever/sectorfonds.
- Privé-pensioen / lijfrente – aanvulling via eigen spaarvormen of verzekeringen.
- Samen vormen deze drie pijlers jouw totale inkomen na pensioneren.
2. AOW: het staatspensioen
📜 (Document / wetboek)
- Iedereen die in Nederland woont of heeft gewoond, bouwt AOW op vanaf z’n 15e tot de AOW-leeftijd.
- AOW-leeftijd: flexibel, gekoppeld aan levensverwachting. Hieronder de huidige en toekomstige leeftijden:
| Geboortejaar | AOW-leeftijd |
|---|---|
| Tot en met 1957 | 65 jaar en 4 maanden |
| 1958 | 65 jaar en 6 maanden |
| 1959 | 65 jaar en 8 maanden |
| 1960 | 65 jaar en 10 maanden |
| 1961–1965 | 66 jaar |
| 1966–1967 | 66 jaar en 4 maanden |
| 1968–1969 | 66 jaar en 8 maanden |
| 1970 en later | 67 jaar |
📌 Tip: Check jaarlijks op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) je persoonlijke AOW-leeftijd, want deze kan wijzigen afhankelijk van levensverwachting.
- Hoogte AOW (2025, per persoon per maand, inclusief vakantiegeld):
- Alleenstaande: ~€ 1.282 netto
- Samenwonend: ~€ 933 netto per persoon
3. Opbouw AOW en woonjaren
🏘️ (Huis / woonjaren)
- Je bouwt per vol jaar dat je tussen 15 en AOW-leeftijd in Nederland woont, 2% AOW op.
- Vuljarenregeling: als je korte tijd in het buitenland woonde, kun je extra AOW-jaren ‘bijkopen’ om 100% opbouw te halen. Dit kost zo’n € 688 per jaar (tarief 2025).
- Heb je niet vol in NL gewoond? Dan kun je via “korte voorlopige voorziening” toch tot je AOW-leeftijd een basisbedrag ontvangen, tegen een lagere uitkering.
4. Pensioen via werkgever (tweede pijler)
👔 (Werkgever- / bedrijfsicoon)
- Bijna iedere werknemer (met een cao of bij een organisatie met een pensioenregeling) bouwt op via een pensioenfonds of verzekeraar.
- Pensioenfonds vs. verzekeraar:
- Pensioenfonds: collectief, vaak sectorgebonden (bijv. ABP, PMT, Pensioenfonds Zorg en Welzijn).
- Verzekeraar: privémaatschappij (bijv. Nationale-Nederlanden, APG, Zwitserleven).
- Opbouwmodaliteiten (veelvoorkomend):
- Gemiddeldloonregeling: jaarlijkse opbouw over je gemiddelde salaris tijdens je loopbaan.
- Beschikbare premieregeling: vast percentage van je pensioenbasis (pensioengevend salaris) wordt ingelegd; uiteindelijke pensioen hangt af van beleggingsrendement.
- Pensioengevend salaris
- Bruto jaarsalaris minus franchise (deel van je salaris waarover je geen pensioen opbouwt, omdat je dat via AOW dekt).
- Franchise 2025: ~€ 15.000 (afhankelijk van fonds).
Tabel: Voorbeeld opbouw tweede pijler (beschikbare premieregeling)
| Jaarsalaris (€) | Franchise (€) | Pensioengrondslag (€) | Premie-afdracht (24%) (€) | Jaarlijkse opbouw (6%) (€) |
|---|---|---|---|---|
| 40.000 | 15.000 | 25.000 | 6.000 | 1.500 |
| 50.000 | 15.000 | 35.000 | 8.400 | 2.100 |
| 60.000 | 15.000 | 45.000 | 10.800 | 2.700 |
📌 Let op: percentages en bedragen zijn indicatief; controleer jouw pensioenregeling voor exacte cijfers.
- Pensioenleeftijd
- Vaak gelijk aan je AOW-leeftijd of een afgesproken leeftijd (bijv. 68). Sommige regelingen bieden vervroegd of uitgesteld pensioen, met positief of negatief actuarieel verschil.
5. Partner- en wezenpensioen
👪 (Gezin / bescherming)
- Partnerpensioen: als je vóór je pensioendatum overlijdt, krijgt je partner (echtgenoot, geregistreerd partner of samenwonende met notarieel samenlevingscontract) een uitkering.
- Wezenpensioen: voor kinderen van overleden werknemer/pensioengerechtigde.
- Deze pensioenen worden vaak afgetopt op een vast percentage van het ouderdomspensioen (bijv. 70–75%).
- Opbouw partnerpensioen: kan ⅓ of ⅔ van je ouderdomspensioen bedragen, afhankelijk van fonds/regeling.
6. Premiebetaling en fiscaal voordeel
💸 (Geld / belastingvoordeel)
- Werkgever betaalt meestal de meeste premie; een deel wordt ingehouden op je brutosalaris.
- Fiscale behandeling:
- Premieopbouw is belastingvrij (pensioengevend salaris is bruto).
- Box 3: waarde van pensioenopbouw telt niet mee als vermogen.
- Uitkering is belast in box 1 tijdens pensioenfase (inkomen uit werk en woning).
- Lijfrentepremieaftrek: voor privé-lijfrentes kun je fiscaal aftrekken, onder voorwaarden (jaarruimte, reserveringsruimte).
7. Privé-pensioen / lijfrente (derde pijler)
💼 (Koffer / aanvulling)
- Als AOW + werkgeverspensioen niet toereikend is, kun je zelf aanvullend sparen of beleggen voor je pensioen.
- Veelvoorkomende vormen:
- Lijfrenteverzekering bij een verzekeraar (garantie en/of beleggen).
- Pensioenspaarrekening / bankspaarproduct (geblokkeerd voor pensioendoeleinden).
- Beleggingsrekening (vrij opneembaar) – minder fiscaal voordeel, maar meer flexibiliteit.
- Fiscale (jaarruimte)regels 2025
- Jaarruimte: maximaal aftrekbaar percentage van je pensioengrondslag (afhankelijk van inkomen en al opgebouwde aanspraken).
- Reserveringsruimte: inhaalmogelijkheid van de afgelopen 7 jaar (indien niet volledig gebruikt).
- Voorbeeld lijfrente-aftrek
- Jaarruimte = (13,3 % van pensioengrondslag) – reeds opgebouwd pensioen; maximaal ~€ 22.000 (2025).
8. Hoe controleer je je pensioenopbouw?
📱 (Smartphone / portal)
- MijnPensioenOverzicht.nl
- Overzicht van je AOW en werkgeverspensioen.
- Laat zien welk pensioeninkomen je kunt verwachten bij je pensioendatum.
- Pensioenfonds-/verzekeraar-portaal
- Specifieke gegevens over je opgebouwde saldo, rendementen, kosten en toekomstige uitkeringen.
- Belangrijke punten
- Controleer jaarlijks of je gegevens kloppen (inkomen, dienstverband).
- Let op wijzigingen bij baanwissel of fusie/overname van pensioenfonds.
9. Keuzes bij verhuizen of emigreren
✈️ (Vliegtuig / verhuizen)
- Verhuis je binnen de EU/EEA? Dan bouw je AOW en meestal je werknemerspensioen door op basis van EU-regels.
- Emigreer je buiten Europa? Je AOW-opbouw kan stoppen tijdens je verblijf, maar vaak krijg je tot max. 50 % door EER-verdragen.
- Pensioen bij emigratie:
- AOW-uitkering keert meestal (gedeeltelijk) uit, afhankelijk van verdragen.
- Werknemerspensioen blijft staan; uitkering volgt op je AOW-leeftijd (of eerder, afhankelijk van regeling).
- Tip: vraag tijdig info aan je pensioenfonds en de SVB over gevolgen van emigreren.
10. Vervroegd en uitgesteld pensioen
⏳ (Klok / tijd)
- Vervroegd pensioen
- Vaak mogelijk vanaf 62 of 63 jaar (afhankelijk van fonds).
- Je krijgt minder AOW én minder werkgeverspensioen, omdat de uitkering langer moet doorlopen (actuarieel lager).
- Uitgesteld pensioen
- Uitschakelen van pensioenuitkering ná AOW-leeftijd, om latere jaren te compenseren (actuarieel hoger).
- Bijvoorbeeld uitstellen tot 68 of 70, en daarna meer per maand ontvangen.
- Rekenvoorbeeld: stel je AOW-leeftijd is 67, maar je pensioenfonds biedt vervroegd vanaf 64. Als je stopt op 64, ontvang je 3 jaar extra uitkering, dus ontvang je per jaar ~10 % minder.
11. Belangrijke wet- en regelgeving
📚 (Boek / wetsartikelen)
- Pensioenakkoord 2019 – stapsgewijze invoering nieuw pensioenstelsel (van doorsneesystematiek naar beschikbare premieregeling).
- Wet toekomst pensioenen – vanaf 2023 gefaseerde invoering voor kleine werkgevers, met nieuwe opbouwregels en uniformere communicatie.
- Pensioenfondswet & Pensioenwet – regels over governance, toeslagverlening en reserves.
- Europese Solvency II-regels – voor verzekeraars, waarborging van financiële buffers en mogelijke impact op uitkeringsgaranties.
12. Veelvoorkomende vragen & antwoorden
- Hoe hoog is mijn AOW als ik 1,5 jaar in Canada heb gewoond?
- Je bouwt alleen AOW op voor de jaren dat je in Nederland woonde. Voor die 1,5 jaar kun je via de “korte voorlopige voorziening” wel een basisbedrag ontvangen tot je 100 % opbouw hebt bereikt.
- Kan ik mijn werkgeverspensioen meenemen als ik van baan wissel?
- Ja, meestal kun je opgebouwde aanspraken “uitruilen” naar je nieuwe pensioenfonds of verzekeraar, zodat je opbouw intact blijft.
- Mijn partner is jonger; bouwt hij/zij ook AOW op?
- Ja, zolang je partner tussen 15 en de AOW-leeftijd in Nederland woont of werkte, loopt ook zijn/haar AOW-opbouw door.
- Hoe bereken ik mijn jaarruimte voor lijfrente?
- Gebruik de rekentool van de Belastingdienst of een online pensioencalculator. Globaal is jaarruimte = 13,3 % van pensioengrondslag minus al opgebouwde aanspraken.
- Wat gebeurt er met mijn pensioen als mijn pensioenfonds failliet gaat?
- Je pensioen is beschermd via het Pensioen Garantie Stelsel (PGS); tot maximaal € 93.000 per jaar (2025-grens) aan uitkering blijft gegarandeerd.
13. Praktische tips & aandachtspunten
🔍 (Vergrootglas / advies)
- Start op tijd met checken
- Rond je 50e is een goed moment om bewust na te denken over je pensioen, zodat je nog tijd hebt om aan te vullen.
- Let op indexatie
- Niet elk pensioenfonds indexeert jaarlijks; check of je koopkracht meegroeit met inflatie.
- Wees alert op kosten
- Hoge beheerkosten bij verzekeraars kunnen rendement drukken. Vergelijk aanbieders voordat je een lijfrentepolis afsluit.
- Combineer AOW en werken
- Je mag tot ná je AOW-leeftijd blijven (bij)werken; je blijft dan loonheffing betalen, maar bouwt geen extra AOW op.
- Advies inschakelen
- Bij complexe situaties (echtscheiding, emigratie, wissel pensioenstelsel) is financieel advies essentieel om verrassingen te voorkomen.
14. Conclusie & call-to-action
🎯 (Doel / actie)
Pensioen is een ingewikkeld speelveld waarin AOW, werkgeverspensioen en eigen aanvullingen samenkomen. Hoe eerder je inzicht hebt in je persoonlijke opbouw en opties, hoe groter de kans dat je straks comfortabel van je oude dag kunt genieten.
- Ga naar MijnPensioenOverzicht.nl om een eerste indruk te krijgen van je totale oudedagsinkomen.
- Neem contact op met je pensioenfonds of -verzekeraar voor details op maat over je aanspraken en keuzes.
- Vergelijk privé-oplossingen (lijfrente, bankspaarproducten) om eventuele tekorten in te vullen.
📝 Actie voor jou:
- Zet nu een herinnering in je agenda om elk jaar vóór 1 juli je pensioenopbouw te controleren.
- Kijk of je jaarruimte hebt om fiscaal voordelig extra pensioen op te bouwen.
- Abonneer je op onze nieuwsbrief voor actuele pensioenupdates en bespaartips.
Heb je vragen of wil je persoonlijk advies? Stuur ons een bericht via onze contactpagina. Bij The Finance Brothers vind je altijd heldere, praktische pensioeninformatie—zodat je later kunt genieten van een zorgeloze oude dag.
⚠️ Disclaimer
- De informatie op deze pagina is bedoeld voor algemene informatieve doeleinden en niet als vervanging van professioneel advies.
- Wettelijke regels, fiscale voordelen en pensioenregelingen kunnen veranderen; controleer altijd de meest recente informatie via officiële instanties (SVB, Belastingdienst, pensioenfonds).
- Voor je eigen situatie raden wij aan een erkend financieel adviseur of pensioenexpert te raadplegen. The Finance Brothers aanvaardt geen aansprakelijkheid voor direct of indirect gebruik van de gepresenteerde informatie.