📰 McDonald’s vraagt €1 voor plastic beker: slimme duurzaamheid of oplichting?

Waarom je nu extra betaalt bij fastfoodketens in Nederland

Sinds juli 2023 betaal je bij McDonald’s en andere fastfoodrestaurants in Nederland €1 voor een herbruikbare plastic beker. Maar: je mag de beker niet meenemen én je krijgt het geld niet terug. Consumenten reageren woedend. Is dit een vorm van duurzaam ondernemen, of wordt de wet misbruikt om meer winst te maken?

⚖️ Achtergrond: nieuwe regels tegen wegwerpplastic in fastfood

De plastic beker toeslag is een gevolg van Europese regelgeving tegen single-use plastic. Sinds 1 juli 2023 zijn horecaondernemers in Nederland verplicht:

Kosten in rekening te brengen voor plastic verpakkingen.
Herbruikbare alternatieven aan te bieden.
Klanten te informeren over de toeslag en het milieueffect.

Doel: minder zwerfafval en meer hergebruik.

🍔 Hoe McDonald’s de €1 beker toepast

Bij McDonald’s krijg je een herbruikbare plastic beker als je ter plaatse eet. De praktijk:

Je betaalt €1 extra bij je bestelling.
De beker moet je achterlaten in het restaurant.
Je krijgt geen geld terug, ook niet als je hem netjes inlevert.
Dezelfde beker wordt afgewassen en opnieuw gebruikt — bij de volgende klant.

Deze aanpak is volgens McDonald’s bedoeld als “duurzaamheidsbijdrage”, maar volgens critici is het een verdienmodel vermomd als milieubeleid.

🧾 Geen echt statiegeld: wel betalen, niks terug

Hoewel het bedrag lijkt op statiegeld, werkt het systeem fundamenteel anders:

Statiegeldsysteem	McDonald’s €1 beker
Je krijgt geld terug bij inlevering	Geen terugbetaling
Transparant bonnetje met statiegeldregel	Vaak geen duidelijke vermelding
Klant kan beker houden tot inlevering	Beker moet worden achtergelaten

😡 Consumenten boos: “Dit is misleiding”

De frustratie onder consumenten is groot. Veelgehoorde klachten over de McDonald’s €1 beker:

“Je betaalt voor iets dat je niet eens mee mag nemen.”
“Dit is geen duurzaamheid, dit is uitmelken.”
“Ik wil mijn drankje liever zonder plastic dan met deze toeslag.”

Op sociale media zijn oproepen tot boycot te vinden. Sommigen proberen hun eigen beker mee te nemen, maar dat wordt vaak geweigerd door personeel.

📊 Wat levert dit op voor McDonald’s?

Een grove rekensom toont de potentiële winst:

Inkoopprijs herbruikbare beker: ± €0,25
Verkoopprijs aan klant: €1
Aantal keer hergebruikt: ± 10
Totale opbrengst per beker: €10
Kosten: maximaal €1–2 (incl. schoonmaak)
Mogelijke winst per beker: ± €8 of meer

Deze cijfers roepen de vraag op: is deze toeslag echt bedoeld voor het milieu, of vooral voor de winst?

🔍 Juridisch grijs gebied

Volgens de Autoriteit Consument & Markt (ACM) mag je kosten rekenen, zolang dat transparant gebeurt. Maar:

Er is geen wettelijk verplichting tot €1 — dit is een keuze van McDonald’s.
Het gebrek aan terugbetaling maakt het voor veel klanten misleidend.
De regelgeving is bedoeld om plasticgebruik te ontmoedigen, niet om bedrijven extra inkomsten te geven zonder tegenprestatie.

🌍 Wat zijn betere alternatieven?

Sommige horecaondernemers hanteren wél eerlijke systemen:

Echte statiegeldbekers, zoals de Billie Cup.
Korting bij eigen beker mee.
Papieren alternatieven zonder toeslag.

Dit soort modellen stimuleert gedrag dat daadwerkelijk duurzaam is — zonder klanten te straffen.

📌 Tips voor consumenten

Wil je niet meebetalen aan de €1 McDonald’s beker? Overweeg dan het volgende:

Vraag om een papieren beker of glas (indien beschikbaar).
Neem je eigen herbruikbare beker mee (en vraag of ze die willen gebruiken).
Meld misleiding bij de ACM of via consumentenplatforms.
Kies voor duurzame horeca met transparant beleid.

🧠 Conclusie: duurzaamheid of verdienmodel?

De €1 plastic beker van McDonald’s lijkt op het eerste gezicht een milieuvriendelijke maatregel. In werkelijkheid schuift het bedrijf de verantwoordelijkheid voor duurzaamheid af op de klant — en verdient er goed aan. De regelgeving is bedoeld om vervuiling tegen te gaan, maar roept nu vooral ethische én economische vragen op.